Макала кантип жазылат?
Жакшы макала жаратууда эмнелерди эске алуу керек?
✔️Макаланы жазып
баштоодо эң алгач аудиторияны таанып алуу керек. «Ким үчүн,
эмнеге жазып жатам?» деген суроого жооп табыңыз. Маалымат издей баштаңыз. Ар тараптуу материалдарды топтоп, аларды кылдат окуп чыгыңыз.
✔️Эгер даяр тема берилсе аны түшүнүүгө аракеттениңиз. «Теманы өзүм толук түшүндүмбү?». Эгер өзүңүз толук түшүнбөгөн болсоңуз, анда макаланы жазууга даяр эмессиз.
✔️Баштема — макаланын жалпы маанисин түшүндүргөн кыска сүйлөм. Аны окуган адам макала менен таанышууга кызыгышы керек. Идеалдуу баштема алты-тогуз сөздөн куралат. Ал табышмак болбосун. Интернеттеги маалыматтарды убактысы тар адамдар окушат. Табышмактын жандырмагын табууга алардын убактысы жок.
✔️Баштема суроолуу сүйлөм болбогону жакшы. Же ачык суроо болуусу керек. Мисалы: «Маек учурунда телефонго алаксый бересизби?» деген темага окурман «ооба» же «жок» деп жооп берип коет да, андан ары окубайт.
✔️Бир тема — бир макала. Кеңири тема болуп жатса, аны тар тема кылып түзүп алган оң. Себеби чоң тема чоң мазмунду талап кылат. Тар теманы түзүңүз дагы, аны кеңири, ар тараптан ачып бериңиз.
✔️Лид — баштемадан кийинки биринчи абзац. Ал адатта коюулатылган шрифт менен белгиленет. Идеалдуу лидде карама-каршы пикирлер жазылат жана айтылуучу окуянын негизги учурлары баяндалат. Лид баштемадагы сөздөрдү кайталабаганы жакшы. Ал баштеманы окуган адамдын кызыгуусун дагы да арттыруусу керек.
✔️Мазмунду жазып баштоодо план түзүп алсаңыз, жакшы жардамчы болот. Мазмундагы биринчи-экинчи сүйлөм чоң мааниге ээ. Аны болушунча кызыктуу кылып жазыңыз. Цитата же кызыктуу факт менен башталган текст кишинин көңүлүн бурат.
✔️Өзүңүздүн оюңузга эмес, так маалымат булактарына таянып жазыңыз. Мисалы, изилдөөлөр, эксперттердин пикири ж.б. Аларга шилтемелерди макалада тиркеп, булагын атап коюу керек.
✔️Текстти жазууда сүйлөмдү кыска жана жөнөкөй тил менен жазыңыз. Узун сүйлөмдү окугандан эринебиз, түшүнгүбүз келбейт. Абзацтарды саптар аралык пробелдер менен бөлүңүз. Ар бир абзац үч сүйлөмдөн ашпаганы жакшы.
✔️Терминдерди түшүндүрүңүз. Мисалы: конфронтация (каршы туруу) натыйжасыз.
✔️Статистика менен иштөөдө сандарды жалпылап бериңиз. Мисалы, 416 гектар жер аянты деп жазуу жетишсиз. Бул аянтты футбол талаасы менен салыштырып, түшүндүрүңүз. 1-9 чейинки сандарды сөз менен жазыңыз. Мисалы, бир, эки, үч ...
✔️Макала төмөнкү суроолорго жооп бериши керек:
Ким? Эмне? Кайда? Качан? Эмне себептен? + Кантип?